Pamiętasz zasadę numer 3 czyli zdenerwuj bibliotekarza?

Użyliśmy tam metafory wielkiej biblioteki dla naszej pamięci i bibliotekarza, który nią zarządza i kataloguje książki (informacje). Dziś przyjrzymy się nieco bardziej profilowi psychologicznemu bibliotekarza i zastanowimy co powoduje, że odkłada on książkę do przechowalni (bez skatalogowania jej przez co marne szanse że zostanie odnaleziona), a co skłania go do skrupulatnego skatalogowania książki – dzięki czemu mamy do niej szybki dostęp. Innymi słowy – co sprawia, że pewne informacje zostają nam w pamięci na długo, nawet po niewielkiej ilości ekspozycji, a niektóre szybko ulatują lub w ogóle nie zostają zapisane.

Co pamiętasz po wielu latach

Na wstępie chciałbym abyś pomyślał o zdarzeniach ze swojego życia, które bardzo dobrze pamiętasz. Pewnie są takie sytuacje kiedy mimo upływu lat potrafisz ze szczegółami opisać okoliczności – ubiór, pogodę, wyraz twarzy etc. Pomyśl sobie co łączy wszystkie te sytuacje?

Niech zgadnę – wszystkim im towarzyszyły wzmożone emocje!

Może był to jakiś ważny dzień – matura, ślub, pierwsza randka – kiedy czułeś rozgorączkowanie; może pamiętasz jak uciekałeś przed groźnym psem kiedy czułeś strach, który uruchomił adrenalinę. Może pamiętasz imprezę lub wyjazd podczas których było wiele śmiechu, radości, humoru. Jeśli byłeś świadkiem jakiegoś wypadku – przerażenie, strach, ciekawość – nie pozwoliły Ci zapomnieć tych obrazów. Może wspominasz emocje sportowe, kiedy to wciąż masz przed oczami strzeloną bramkę czy wyjątkowy skok etc. Reakcja Twojego organizmu – zaskoczenie, strach, ciekawość, podniecenie, entuzjazm etc. – spowodowała, że Twój umysł uznał, że właśnie dzieje się coś ważnego i należy to zapamiętać.

Skoro tak – czy możemy to wykorzystać do nauki języka? Tak! Poznaj kolejną zasadę:

Zasada #16: Wykorzystuj emocje!

No dobra, ale jak wywołać emocje na zawołanie? Czy mam siadać do sesji językowej po horrorze aby strach wzmocnił moją pamięć? Tak drastyczne metody nie będą konieczne. Przyjrzyjmy się co sprawia, że nasz mózg się pobudza, że zaczyna się uaktywniać i spróbujmy wykorzystać to dla naszych celów językowych.

Osobiste odniesienie

Czy zdarzyło Ci się kiedyś, że radio lub telewizja leciały w tle i nagle gdy padło jakieś zdanie, które Cię dotyczy – może nazwa twojego miasta, szkoły a może w audycji występował ktoś znajomy – nagle Twój umysł się uaktywnił? No właśnie. Jeśli coś nas dotyczy – staje się dla nas ważniejsze, zaczyna wywoływać emocje, ciekawość.

Kiedy uczysz się języka – zamiast tworzyć abstrakcyjne zdania w danym obszarze tematycznym – opisuj zdarzenia, osoby, poglądy, rzeczywistość, które dotyczą Ciebie! Pozwoli Ci to utożsamiać się emocjonalnie ze zdaniami w języku obcym dzięki czemu będą miały lepszy grunt dla osadzenia ich w pamięci

Oryginalność

Jeśli poprosiłbym Cię o zapamiętanie następującej listy wyrazów po jednym przeczytaniu:

Koń

Słoma

Niebo

Praca

Zlew

Leonardo da Vinci

Kwiat

Rzeka

Łabądź

Szkoła

To jestem przekonany, że nawet jeśli nie udałoby Ci się powtórzyć wszystkich słów – to na pewno zapamiętałbyś „Leonardo da Vinci”. To słowo tutaj nie pasuje. Jest inne, oryginalne. Nasz umysł znudzony przesuwa się po standardowych słowach, a tu nagle coś zaskakującego – uaktywnia się.. O! To jest interesujące! To tak jakbyś czekał na zielone światło na przejściu dla pieszych, a nagle zapaliło się fioletowe – może nawet podskoczyłbyś ze zdziwienia.

Kiedy uczysz się języka, prawdopodobnie używasz skojarzeń. Próbujesz wyobrażać sobie różne scenki, postaci. Niech nie będą one sztampowe. Staraj się wymyślać historie, które wprawią Twój umysł w osłupienie. Niech jabłko będzie fioletowe, a kot – jeśli potrzeba nosi kaganiec. Mózg zapamięta te skojarzenia.

Najlepiej będzie pokazać to na przykładzie. Kiedy uczyłem się hiszpańskiego i starałem się zapamiętać przedmioty domowe – nijak nie chciało mi wejść do głowy słówko:

patelnia – el sarten

Stworzyłem więc sobie skojarzenie oparte na „sar” co brzmi prawie jak „ser” i „art” czyli po angielsku „sztuka”. Wyobraziłem sobie że przy mojej patelni w mojej kuchni (patrz punkt 1 – osobiste odniesienie) stoi kucharz, który jednak jest bardziej ubrany jak malarz z takim beretem malarskim i który trzyma w lewej ręce zamiast palety – deskę z serami, a zamiast pędzla ma nożyk do serów, którym artystycznie na tej patelni układa te sery w arcydzieło w artystycznej zadumie.

Teraz ilekroć robię coś na tej patelni – przypomina mi się w wyobraźni to zabawne skojarzenie bo było tak niespotykane i oryginalne, że mój umysł mocno je zakodował i powiązał z patelnią  co pozwala mi pamiętać hiszpańską nazwę patelni.

Zaskakuj swój umysł, a on odwdzięczy się większą uwagą i lepszą pamięcią

Humor

Nasz umysł uwielbia się bawić! Nic go tak nie pobudza jak dawka dobrego humoru! Ucz się scenek, dialogów które są śmieszne! Wymyślaj karykaturalne skojarzenia do słówek które chcesz zapamiętać! Spróbuj nauczyć się nowych słówek czy idiomów poprzez naukę żartów w obcym języku. Twój mózg zadba o to aby zadomowiły się w Twojej pamięci na dłużej.

Skojarzenia seksualne

Pewnie scrollując tablicę na FB nie raz zatrzymałeś się przy jakimś zdjęciu działającym na wyobraźnię po to tylko by przeczytać w opisie – skoro już przyciągnąłem twoją uwagę.. poszukuję  kogoś kto pomoże mi przewieźć wersalkę z Ochoty na Żoliborz..

Jeśli tworząc skojarzenia dla zapamiętania obcych słówek wpleciesz w nie odrobinę erotycznego napięcia – Twoje hormony zrobią swoje i skojarzenie będzie trwalsze.

Ruch

To co jest dynamiczne, żywe bardziej pociąga nasz umysł niż statyczne, nudne obrazy. Kiedy uczysz się języka dodaj ruch do swoich skojarzeń i wyobrażeń. Ucz się w ruchu! Chodź po pokoju, dotykaj przedmiotów, które opisujesz. Twórz dynamiczne obrazy w Twojej wyobraźni opisujące to czego dotyczy tekst, którego się uczysz. Dzięki temu Twój umysł nie będzie łączył nudnego tekstu w jednym języku, ze zbitką dźwięków w drugim, ale będzie uczestniczył w jakiejś historii / przygodzie, dzięki czemu lepiej ją zapamięta.

Zadanie na dziś:

Wylosuj ze słownika 3 nowe słowa w języku, którego się uczysz. Stwórz dla nich skojarzenia podobne do tego jakie opisałem w przypadku patelni wykorzystując wszystkie 5 opisanych metod. Nie wracaj do tych słów przez najbliższy tydzień. Jeśli poprawnie wykonałeś to ćwiczenie powinieneś nadal pamiętać obce wyrazy.